نقش خیال در مکاشفات صوری از نظر ابن سینا

بسیاری از بحث های کشفی، علمی و فلسفی را با محوریت خیال می توان تبیین، توجیه و حل کرد. کاربرد خیال در مباحث هستی شناسی و معرفت شناسی عرفان همواره مورد توجه اهل نظر در علوم فلسفی و شهودی بوده است. در این میان، خیال نقش اساسی را در تحقق و تبیین بخش عظیمی از مکاشفات پیش روی عارف ایفا می کند. از نظر ابن سینا، خیال به دو روش در مکاشفة عرفانی اثرگذار است: اول. خیال سالک با ادراک صور کمالی و حقیقی و لذت از آن او را به سمت اتصال به حقایق هستی سوق می دهد. دوم. آنگاه که عارف پا به عرصه سلوک عملی می گذارد تا به حقیقت راه یابد. با انواع مکاشفات، مانند مکاشفة معنوی و مکاشفه صوری، مواجه می شود. در مکاشفه صوری، صورت هایی که در ابتدا موجودات عقلی و مجرد هستند به وسیله قوة خیال به صور جسمانی تنزل می یابند و در رؤیا و بیداری به واسطة نفس ادراک می شوند.